Petrol, doğalgaz ve petrokimya sanayisinde proje bazlı çalışan geçici sözleşmeli işçilerin grevinin başlamasının üzerinden iki haftadan fazla süre geçti. Grev, petrol sanayisindeki iş güvencesi eksikliğine karşı 26 Haziran 1400’de (Hicrî takvime göre, Miladi takvime göre ise 2021) başlamıştı. Yüzlerce kadın ve erkek işçinin katıldığı grev İran’ın önemli petrol havzalarında gerçekleşti: Aseluye, Lavan, Bahregan ve Bender Abbas.
Tahran Petrol Rafinerisinden 700 işçinin çıkarılması bu grevi tetikledi. Sürekli sözleşmeye geçmeyi de içeren talepleri için protesto ve grev örgütleyen bu işçilerin hepsi işten çıkarıldı. Egemen İslam Cumhuriyeti ve onun işçiler üzerindeki baskı ve sömürü düzenini korumaya çalışan tüm hükümetler gibi bu hükümet de çözümü işçiyi tehdit olarak görüp, onları uzaklaştırmada buldu. Ancak işçiler buna rağmen geri çekilmedi. Bu işten çıkarmaların hemen ertesi günü 25 farklı petrol çıkarma ve işleme biriminde grev ilan edildi.
Bu petrol havzaları ve rafinelerde, bunlara eşlik eden platformlar ve güç santralleri ile birlikte yüzbinlerce işçi, resmi veya kaçak olarak çalıştırılıyor. Geçici sözleşmeli işçilerin greve gittiği işyerleri arasında aşağıdaki petrol çıkarma ve işleme birimleri vardır:
Urmiye Kombine Çevrim Santrali
Tahran Petrol Güç Santrali
İsfahan Rafinerisi
Mehran Petrol Havzası
Dehluran Rafinerisi
Behbahan Petrokimya Sanayi
Bid Boland Rafinerisi
Dehluran Hoşçeşme Rafinerisi
Cefir Rafinerisi
Abadan Rafinerisi
Dogonbedan Petrokimya Sanayi
Cehrom Kombine Çevrim Santrali
Bunya Çelik
Güney Adiş Rafinerisi
Harg Petrol Rafinerisi
Keşm Ağır Petrol Rafinerisi
Basra Körfezi Star Oil Şirketi
Peki Petrol, doğalgaz ve petrokimya rafinelerindeki greve giden işçilerin talepleri neler?
İran’da açlık sınırı 13 milyon Tümene dayanmış durumda. Neoliberal politikaların sonucunda İran halkının yüzde 65’i fakirliğe itildi. Asgari ücretin 2 milyon 650 bin olması, İran işçi sınıfının ölüme mahkum edilmesi demektir.
Geçici çalışan petrol işçilerinin hayat koşullarından, örgütlenme özgürlüğüne kadar çeşitli konulardaki talepleri aşağıdakilerdir:
1. Asgari ücretin 12 milyon tümene çıkarılması
2. Ödenmemiş maaşların hemen ödenmesi
3. İşyerlerinde iş sağlığının geliştirilmesi
4. Her 20 günlük çalışmaya 10 gün tatil hakkı
5. İşten atılan işçilerin işlerine iade edilmesi
6. Geçici sözleşmeli işçilerin sürekli sözleşmeye geçmesi
7. Emek karşıtı uygulamaların yaygın olduğu “özel üretim alanları”nın kapatılması
8. Ücretsiz konut, sağlık ve eğitim olanakları
9. Özgürce örgütlenme hakkı